Belgische Ziekenhuisdirecteurs slaan alarm: “Onze gezondheidszorg moet fundamenteel hervormd worden”

De Belgische gezondheidszorg staat op een kruispunt. Het systeem, dat lang werd geprezen om zijn toegankelijkheid en kwaliteit, kan de groeiende uitdagingen niet langer aan. Toenemende zorgvraag, nijpende personeelstekorten en financiële druk brengen het systeem steeds dichter bij een existentiële crisis. De Vereniging van Belgische Ziekenhuisdirecteurs waarschuwt in een vandaag gepubliceerd rapport* dat zonder structurele hervormingen de betaalbaarheid, efficiëntie en toegankelijkheid van de zorg in gevaar komen. Zij pleiten daarom voor een fundamentele transformatie naar waardegedreven zorg, Value-Based Healthcare (VBHC). Dit maakt het aanbieden van gezondheidsoplossingen mogelijk, tegen beheersbare kosten. Tegelijkertijd wijzen ze op een belangrijke verantwoordelijkheid voor de overheid, die als grootste financier van het systeem niet alleen de middelen verstrekt, maar ook de taak heeft om verandering en innovatie met alle stakeholders te faciliteren.

Onze gezondheidszorg richt zich traditioneel op de behandeling en het bestrijden van acute pathologieën met voornamelijk een op prestaties gebaseerde vergoeding. Bovendien kampt de sector met een toenemende vraag, financiële druk en een permanent personeelstekort, dat de druk op de kwaliteit en beschikbaarheid van de zorg verder verhoogt. Daarom is er volgens de ziekenhuisdirecteurs meer dan dringend nood aan een nieuwe benadering van de hervorming van de organisatie en financiering van onze gezondheidszorg, waarin de patiënten en een maximale zorgkwaliteit centraal staan. Dit vereist transparantie, een versnelde digitalisering, robuuste data-infrastructuur en nauwe samenwerking tussen alle betrokken actoren. ​

“Onze huidige aanpak mist een geïntegreerde, samenhangende visie en is onvoldoende afgestemd op wat we verwachten en de noden van de toekomst. We staan op de rand van een zorgcrisis, en de belangrijkste actoren moeten overtuigd zijn van de urgentie van een fundamenteel andere aanpak,” aldus de Vereniging van Belgische Ziekenhuisdirecteurs.

VBHC biedt een heldere benadering en ingesteldheid om de tekortkomingen van het huidige model daadkrachtig aan te pakken. Het organiseert zorg geïntegreerd rond de behoeften van patiënten, met een focus op preventie, en streeft naar een betere kwaliteit en kostenefficiëntie. Door middelen efficiënter in te zetten en een effectievere aanpak te hanteren, wordt zorg duurzamer en blijft het toegankelijk en betaalbaar voor iedereen.

Overheid moet regie in handen nemen

Een succesvolle transitie naar VBHC vraagt echter om een nationaal gecoördineerde aanpak. Dit is een forse uitdaging door de complexe structuur van de Belgische gezondheidszorg. De versnippering van bevoegdheden binnen het staatsmodel leidt mede tot overlappende verantwoordelijkheden en vertraagt systemische hervormingen. Ondanks aanzienlijke uitgaven – meer dan €55 miljard of 11% van het BBP – blijven de resultaten van het systeem achter op de verwachtingen*.

De Vereniging van Belgische Ziekenhuisdirecteurs pleit daarom voor de oprichting van een federaal coördinatieorgaan voor de transformatie. Dit ‘VBHC Transformatie Orgaan’ moet met politieke steun en de betrokkenheid van alle stakeholders met een gezamenlijke strategie en heldere roadmap VBHC systematisch implementeren. Zo wordt een gefaseerde overstap naar een meer op preventie gerichte gezondheidszorg haalbaar. Politieke steun, financiële middelen en een mentaliteitsverandering zijn essentieel om deze verschuiving naar een toekomstbestendige gezondheidszorg mogelijk te maken.

België loopt internationaal achter

Terwijl heel wat andere landen vooruitgang boeken in het moderniseren van hun zorgsystemen door te starten met de toepassing van VBHC, blijft België achter. De overheid stimuleert te weinig innovatie en digitalisering om datagedreven gezondheidszorg mogelijk te maken. Dit belemmert niet alleen de integratie van nieuwe technologieën, maar vertraagt ook de invoering van duurzame zorgmodellen zoals VBHC. Zonder duidelijke strategie blijft België steken in een reactief systeem, in plaats van een proactieve en toekomstgerichte aanpak.

"De transitie naar een toekomstbestendig gezondheidszorgsysteem zal niet eenvoudig zijn. Het vereist leiderschap, financiële middelen en de moed om structurele keuzes te maken. Toch biedt België met de juiste aanpak de kans om een Europees voorbeeld te worden. Het is tijd om ambitieus en disruptief te zijn in het belang van patiënten, zorgverleners en de samenleving," besluit de Vereniging van Belgische Ziekenhuisdirecteurs.

* A New Era in Belgian Healthcare: Key Findings and Collaborative Insights towards Implementation of Value-Based Healthcare

Volledig rapport:

Over Value Based Health Care

VBHC werd in 2006 geïntroduceerd door Michael Porter en Elizabeth Teisberg als een oplossing voor de stijgende zorgkosten en de toenemende druk op de kwaliteit en toegankelijkheid van de gezondheidszorg wereldwijd. Het doel van VBHC is om op duurzame wijze de uitkomsten te verbeteren (in relatie tot de kosten) die belangrijk zijn voor mensen, door zorg te organiseren rond individuen met een specifieke aandoening. Dit wordt bereikt door het standaardiseren van metingen van uitkomsten en kosten en het gebruik van deze gegevens om prestaties binnen en tussen organisaties te monitoren en vergelijken. VBHC definieert waarde als de gemeten verbetering in de gezondheidsuitkomsten van een persoon in verhouding tot de kosten die nodig zijn om die verbetering te realiseren. Binnen deze aanpak worden zorgverleners gestimuleerd om patiënten en in het algemeen de gehele bevolking te helpen hun gezondheid te verbeteren, chronische ziekten te voorkomen en evidence-based praktijken toe te passen.

Over De Belgische Vereniging van ziekenhuisdirecteurs

De Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs (BVZD) brengt de algemeen directeurs, CEO's, leden van de directiecomités, bestuurders, en actieve leden van de raden van bestuur van Belgische ziekenhuizen samen. Dit gebeurt ongeacht de juridische status van hun ziekenhuis, hun taalregime, de Gemeenschap of de Regio waartoe zij behoren. De vereniging werd op 1 februari 2002 opgericht en telt onder haar effectieve leden 94 aangesloten algemeen directeurs en CEO van Belgische algemene, algemene met universitair karakter en universtaire ziekenhuizen. Hiermee wordt > 95% ​ van de Belgische algemene en universitaire ziekenhuizen vertegenwoordigd. Belgian Association of Hospital Managers

Meer informatie:

Erik Struys
​+32 4 95 51 83 58 ​
​erik@upragency.com